Migracje międzynarodowe i zakłócenia wzorca płodności – ku nowym wnioskom z krajów o niskiej dzietności (MIGFERT)

Projekt będzie koncentrował się na relacjach czasowych pomiędzy złożonymi biografiami migracyjnymi i rozrodczymi. Podczas gdy większość dotychczasowych badań dotyczyła imigrantów z krajów mniej rozwiniętych i o wysokiej płodności do Europy Zachodniej, a ostatnio także Północnej, niniejsze badanie wypełni lukę w dotychczasowej wiedzy, zajmując się nowymi grupami migrantów (migranci z krajów o niskiej płodności) oraz nowym krajem imigracji w Europie Środkowej: Polski, z jej kontekstem niskiej płodności. Po drugie, projekt nie skupia się na ruchach w jednym kierunku, ale dotyczy całego spektrum form mobilności, na które składają się migracje stałe, migracje powrotne i mobilność tymczasowa.

Cele: W projekcie po pierwsze będziemy szukać odpowiednich sposobów mierzenia poziomu dzietności osób migrujących, uwzględniającego ich wiek i czas od momentu migracji. Po drugie, postaramy się zrozumieć, czy i na ile doświadczenie migracyjne kobiet i mężczyzn wpływa na ich przekonania o posiadaniu dzieci i postrzeganie społecznych norm dotyczących rodzicielstwa i planowania rodziny, koncentrując się na tym, jakie znaczenie ma dla nich często odmienne otoczenie społeczne kraju pochodzenia i kraju pobytu.

Metodologia projektu zakłada systematyczną analizę ilościową wzorców płodności ludności mobilnej. W przypadku polskich emigrantów i repatriantów, poziom dzietności szacowany będzie na podstawie danych Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) z głównych kierunków migracji i Polski oraz badania panelowego Rodziny Polaków w Holandii (FNP). W odniesieniu do imigrantów w Polsce, których dane BAEL nie uwzględniają w wystarczającym stopniu, przeprowadzimy badanie sondażowe wśród obywateli Ukrainy mieszkających w Polsce. Zbadamy, jak różne miary płodności przybliżają wzorce płodności migrantów i poszukamy efektywnych metod korygowania wieku przyjazdu, czasu od migracji i płodności przed migracją.

Dla pogłębionego zrozumienia mechanizmów zakłócających płodność wśród migrantów zastosujemy również podejście jakościowe. W wywiadach pogłębionych z kobietami i mężczyznami, rodzicami i bezdzietnymi, Polakami i Ukraińcami o zróżnicowanym doświadczeniu migracyjnym, zajmiemy się behawioralnymi, normatywnymi i kontrolnymi przekonaniami determinującymi zamiar posiadania dziecka. Będziemy poszukiwać mechanizmów i czynników wpływających na decyzje reprodukcyjne na tle rodzinnych trajektorii migracyjnych. W celu zapewnienia systematycznego porównania wywiadów jakościowych z polskimi migrantami i Polakami, którzy powrócili z zagranicy, przeprowadzimy również wywiady z ich dorosłym, niemobilnym rodzeństwem, stosując w ten sposób nowatorską (jak na nauki społeczne) metodę doboru par, zbliżającą schemat naszych badań do klasycznego eksperymentu.

Czas trwania

2021 - 2025

Źródło finansowania

Narodowe Centrum Nauki, grant SONATA-16