W poszukiwaniu teorii migracji wielokrotnych. Ilościowe i jakościowe badanie polskich migrantów po 1989 roku

 

Przez wieki ludzie przemieszczali się, aby szukać lepszego życia gdzie indziej, ale ostatnio te trendy nasiliły się. Rozwój nowych technologii oraz znaczne obiniżenie kosztów transportu międzynarodowego doprowadziły do większych możliwości w zakresie mobilności międzynarodowej i jakościowo nowego doświadczenia migracji. Rozszerzenie Unii Europejskiej o Europę Środkową i Wschodnią poszerzyło pulę dostępnych destynacji dla obywateli europejskich chcących mieszkać i pracować w innym kraju UE. W tym nowym kontekście migracji i mobilności obok tradycyjnych imigrantów, którzy osiedlają się w kraju przyjmującym, pojawia się coraz więcej migrantów, którzy pozostają mobilni, migrując z jednego kraju do innego. Celem tego projektu jest właśnie skupienie się na grupie wielokrotnych migrantów na przykładzie mobilnych Polaków (którzy mieszkali w co najmniej dwóch przyjmujących przez 6 miesięcy lub dłużej) po 1989 roku. Polscy migranci są szczególnie interesującą grupą, ze względu na ich długą i różnorodną tradycję migracji i szeroki zasięg geograficzny ich migracji.

Projekt ten ma zatem za zadanie (1) zbudowanie nowej wiedzy w zakresie migracji wielokrotnych (2) i dostarczenie innowacyjnych narzędzi badawczych do śledzenia mobilności w coraz bardziej zglobalizowanym świecie.

Mimo iż istnieją różnorodne teorie dotyczące migracji, nie jest jasne, w jakim stopniu stosują się one w wypadku migracji wielokrotnych: dlaczego migranci ci nie osiedlają się w krajach przyjmujących, ale zamiast tego migrują ponownie. Badania wskazują, że migranci wielokrotni stanowią charakterystyczną grupę, różną od populacji migrantów, dlatego iż posiadają więcej zasobów i bardziej kompletny zestaw informacji w momence podejmowania decyzji o powtórnej mobilności. Istniejący stan wiedzy wskazuje również, że migranci wielokrotni mają wyższy poziom kapitału ludzkiego niż inni migranci. Jeśli tak jest w istocie, migranci wielokrotni są szczególnie cenną grupą, ponieważ na ich przykładzie możemy zrozumieć, jak kapitał ludzki jest transferowalny między różnymi kontekstami. Wiedza ta jest potencjalnie ważna dla krajów, które konkurują o międzynarodowy talent. Mobilność wielokrotna jest interesująca również z perspektywy mikro: podkreśla, jak i kiedy decyzje migracyjne są podejmowane, które kraje przyjmujące są wybierane i na jak długo. Analiza migracji wielokrotnych podkreśla także związek między mobilnością międzynarodową i indywidualnym cyklem życia, ponieważ mobilność może zostać podjęta indywidualnie lub negocjowana jako część strategii gospodarstwa domowego. Dlatego też projekt ten skupi się na różnych kategoriach migrantów wielokrotnych, którzy decydują się na mobilność ze względów zarobkowych, rodzinnych, dla samorozwoju czy edukacji itp.

Projekt odpowie na następujące pytania badawcze: Kim są migranci wielokrotni? Jak podejmują oni decyzje o migracji? Jakie są typy migrantów wielokrotnych, jak wyglądają ich trajektorie, jakie są motywy migracyjne, sekwencje i czas trwania poszczególnych migracji? Jak wygląda integracja migrantów wielokrotnych na rynkach pracy?

Aby odpowiedzieć na te pytania badanie oprze się o ekspertyzę pochodzącą z różnych dyscyplin, które zajmują się mobilnością międzynarodową: socjologii, geografii, psychologii, ekonomii, demografii, nauk politycznych i nowych technologii. Interdyscyplinarne podejście zapewnieni kompleksowe zrozumienie zjawiska migracji wielokrotnych. Ważnym celem projektu będzie rozwój innowacyjnego zestawu metod ilościowych i jakościowych. Narzędzia te pozwolą na lokalizację wysoce mobilnych migrantów za pomocą ankiety internetowej i śledzenie ich trajektorii pomiędzy różnymi krajami przyjmującymi i rynkami pracy za pomocą serii wywiadów pogłębionych. Dla tego celu zostanie powołana interdyscyplinarna grupa robocza w Ośrodku Badań nad Migracjami skupiająca się w szczególności na innowacyjnych metodach do badań migracji.

Czas trwania

2016 - 2021

Źródło finansowania

NCN Sonata BIS

Publikacje