Współczesne migracje zagraniczne polskich specjalistów medycznych: skala, struktura i wpływ na funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej

Mobilność specjalistów medycznych jest szczególnym przypadkiem migracji osób z wysokimi kwalifikacjami a jednocześnie jedną z najbardziej kontrowersyjnych kwestii w światowej debacie migracyjnej. Decyduje o tym, po pierwsze, przekonanie, że zapewnienie odpowiedniej (w sensie ilościowym i jakościowym) opieki medycznej jest kluczowym czynnikiem określającym poziom dobrostanu członków każdego społeczeństwa. Po drugie, zmiany obserwowane od dziesięcioleci w krajach wysoko rozwiniętych a także fakt, iż mamy do czynienia z usługami o nietransferowalnym charakterze doprowadziły do wykształcenia się silnego popytu na specjalistów medycznych – poczynając od techników medycznych, poprzez pielęgniarki i położne, na lekarzach kończąc. Po trzecie, utrzymujące się bardzo duże zróżnicowanie stawek płac stanowi czynnik napędzający migracje z krajów słabo rozwiniętych uszczuplając w ten sposób i tak rzadkie zasoby kapitału ludzkiego i prowadząc do poważnego zagrożenia funkcjonowania systemów opieki zdrowia w tych krajach.

Polska jest jednym z krajów, które są postrzegane jako tradycyjni „dawcy” kapitału ludzkiego. Według dostępnych danych statystycznych oraz opinii ekspertów sytuacja ta pogłębiła się jeszcze po 1 maja 2004 roku wraz z otwarciem wybranych rynków pracy krajów UE-15 oraz wzmożoną akcją werbunkową nakierowaną na personel medyczny. Problemem jest jednak dostępność i wiarygodność danych na ten temat, nie wspominając już o bardziej pogłębionych analizach uwarunkowań i skutków tego procesu. Celem projektu badawczego jest wyjście po raz pierwszy na taką skalę poza informacje pochodzące z instytucji wystawiających potwierdzenia kwalifikacji zawodowych oraz doświadczenia w pracy zawodzie i zweryfikowanie tezy o masowym odpływie polskich specjalistów medycznych za granicę. Wykorzystane metody obejmują między innymi ogólnopolski sondaż w placówkach opieki medycznej, którego zadaniem będzie:

– ustalenie stanu zatrudnienia specjalistów różnej kategorii

– określenie skali i struktury napływu oraz odpływu z placówek

– zbadanie, jaką rolę w procesie odpływu z polskiej służby zdrowia odgrywają przepływy do innych sektorów a jaką migracja zagraniczna

– ustalenie skali napływu specjalistów medycznych z zagranicy

– przeanalizowanie wzorców mobilności oraz czynników warunkujących migracje zagraniczne personelu medycznego.

Czas trwania

2008 - 2010

Źródło finansowania

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego