Alexandra Levitas.
2020.
UNDERSTANDING HEALTH-SEEKING BEHAVIORS AND BARRIERS TO HEALTHCARE ACCESS AMONG UKRAINIAN MIGRANT WOMEN WORKING IN THE DOMESTIC SECTOR IN WARSAW, POLAND (A QUALITATIVE STUDY)
CMR Working Papers 122(180)
Abstrakt
Badania dotyczące migracji i zdrowia wskazują, że imigranci, zwłaszcza ci o niepewnym statusie imigracyjnym, napotykają bariery w dostępie do opieki zdrowotnej. W Polsce, zagadnienia związane z kontaktem migrantów z systemem ochrony zdrowia pozostają niezbadanym obszarem badawczym. Prezentowane badanie uzupełnia wiedzę na ten temat, skupiając się na strategiach korzystania z opieki zdrowotnej Ukrainek pracujących w
sektorze usług domowych, dla których dostęp do systemu ochrony zdrowia pozostaje utrudniony ze względu na ich status imigracyjny, kontynuowanie migracji cyrkulacyjnej oraz nieformalny charakter wykonywanej pracy.
Prezentowane badanie jakościowe, oparte na dziesięciu wywiadach z Ukrainkami pracującymi w Warszawie, wykazało, że mają one trudności z dostępem do opieki zdrowotnej w Polsce, przy czym często zmienia się
posiadany przez nie status ubezpieczenia. Badane Ukrainki strategicznie korzystają z opieki medycznej zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie, reagując w ten sposób nie tylko na własne potrzeby w zakresie usług medycznych, lecz również na napotykane bariery o charakterze systemowym. Główne bariery w dostępie do usług medycznych w Polsce związane są z brakiem formalnego zatrudnienia, kosztami opieki medycznej, napotykaną dyskryminacją, posiadaniem nieodpowiedniego ubezpieczenia (turystycznego), barierami językowymi oraz obawami przed konsekwencjami prawnymi. Z kolei czynniki ułatwiające korzystanie z opieki zdrowotnej w Polsce obejmowały dostęp do świadczeń w ramach bezpłatnej opieki medycznej (NFZ), więzi społeczne oraz zachowania niektórych pracodawców.
Wyniki badania wskazują, że Ukrainki pracujące w sektorze usług domowych umiejętnie wykorzystują dostępne im opcje korzystania z opieki zdrowotnej w Polsce, przy czym brak formalnego zatrudnienia pozostaje podstawową barierą w dostępie do systemu ochrony zdrowia. Dominacja migracji cyrkulacyjnej i brak spójnej polityki integracyjnej w Polsce sprzyjają nieformalnemu charakterowi zatrudnienia migrantek i asymetrycznym
relacjom z pracodawcami, co prowadzić może do braku ubezpieczenia. Rekomendacje sformułowane w oparciu o prezentowane wyniki badania obejmują stworzenie systemu tanich ubezpieczeń zdrowotnych, sformalizowanie zatrudnienia Ukraińców oraz uwzględnienie dostępu do opieki zdrowotnej w polityce integracyjnej Polski
Słowa kluczowe
migracja z Ukrainy, Polska, dostęp do zdrowia, sektor prac domowych, strategie zdrowotne
