Między zmianą a tradycją – migracyjne ścieżki polskich Romów
Mimo ogromnego zainteresowania zarówno opinii publicznej jak i świata akademickiego poakcesyjnymi migracjami obywateli polskich korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się w obrębie Unii Europejskiej, niemal nic nam nie wiadomo o migracjach polskich Romów, zarówno w wymiarze historycznym jak i społecznym. Migracje jednak zdają się mieć ogromny wpływ na tę grupę etniczną – w opinii niektórych organizacji romskich, mamy do czynienia z masową emigracją tej ludności, i nie brak miejscowości z których wyjechali prawie wszyscy przedstawiciele tej mniejszości. W tym sensie cisza – zarówno ze świata nauki jak i opinii publicznej – na ten temat jest uderzająca, gdyż pierwszy etniczny eksodus z Polski od czasów emigracji do Niemiec lat 70-tych czy emigracji polskich Żydów po 68 r. wydaje się pozostawać zupełnie niezauważony. Badanie finansowane w ramach programu Polonez „Między zmianą a tradycją – migracyjne ścieżki polskich Romów” zbadało to zagadnienie z perspektywy antropologii społecznej. Korzystając z transnarodowej optyki zespół badawczy przyglądał się kilku sieciom migracyjnym obejmujących Polskę i Anglię. Głównym celem badania była eksploracja kwestii wpływu migracji na tożsamość społeczną i kulturową polskich Romów w Polsce jak i w Anglii, kwestie transferów społecznych, zmian w relacjach międzypokoleniowych i międzygrupowych, a także uchwycenie specyfiki jak i podobieństw między migracjami Polaków a migracjami poszczególnych grup polskich Romów (Bergitka, Polska Roma). Wyniki badań prezentowane były na licznych konferencjach w kraju i za granicą, a dostępne materiały z badań zostały zaprezentowane na kończącej badania konferencji naukowej.
Konferencja podsumowująca wyniki projektu miała miejsce 4 października 2018 r. Została ona zorganizowana przez Ośrodek Badań nad Migracjami UW w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN i wpisana w kalendarz obchodów 25-lecia istnienia Ośrodka.
Zespół badawczy przedstawił szerszej publiczności założenia i główne cele projektu, przebieg badań oraz wyniki. Udostępniono również raport w języku polskim i romanes, który podsumowywał najważniejsze wyniki badań. Prezentacje zespołu badawczego dotyczyły między innymi: specyfiki badań, uwarunkowań społeczno-politycznych migracji Romów, transnarodowego życia i relacji międzygrupowych, konwersji religijnych. Obrady podsumował wykład Andrzeja Mirgi, Prezesa Zarządu Roma Education Fund. Przed lunchem zapoznaliśmy się także z pierwszą na polskim rynku książką dotyczącą tradycji kulinarnych Romów, autorstwa dr Magdaleny Kwiecińskiej i Moniki Szewczyk „Prosto z garnka. Tradycje kulinarne Romów”. Zachęcamy do zapoznania się z treścią raportów.
Raport z badań (wersja w języku polskim), (wersja w języku romskim), (wersja w języku angielskim)
Zdjęcia z konferencji
Czas trwania
2016 - 2018
Źródło finansowania
Projekt „Między tradycją a zmianą – ścieżki migracyjne Polskich Romów” jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki, grant Polonez, nr: 2015/19/P/HS6/04125. Projekt finansowany ze środków przeznaczonych na program finansowania badań naukowych i innowacji UE „Horyzont 2020” na podstawie umowy nr 665778 o dofinansowanie działań „Marie Skłodowska-Curie”