Ogólnopolska VI Konferencja Migracyjna
Komitetu Badań nad Migracjami PAN
Temat przewodni:
Polityka migracyjna w obliczu współczesnych wyzwań: teoria i praktyka
Organizatorzy:
POLSKA AKADEMIA NAUK, Komitet Badań nad Migracjami
UNIWERSYTET MARII CURIE–SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE, Wydział Politologii
UNIWERSYTET WARSZAWSKI, Ośrodek Badań nad Migracjami
Lublin, 14 – 15 września 2017 roku
Tematyka konferencji:
Doroczna konferencja organizowana przez Komitet Badań nad Migracjami PAN jest największym i najbardziej prestiżowym wydarzeniem naukowym w środowisku polskich badaczy migracji. Co roku bierze w niej udział ponad 100 uczestników reprezentujących najważniejsze ośrodki naukowe w Polsce i Europie. Konferencje te, obecna jest szóstą z kolei, mają na celu nie tylko prezentację stanu badań migracyjnych ale także integrację interdyscyplinarnego środowiska badaczy migracji. Szczególnie ważny dla organizatorów jest udział w konferencji młodych badaczy, dla których jest to niepowtarzalna okazja zaprezentowania wyników swoich badań, m.in. dla doktorantów przewidziana jest specjalna sesja metodologiczna.
W tym roku tematem przewodnim konferencji będzie współczesna polityka migracyjna, obejmująca trzy podstawowe sfery: politykę emigracyjną, imigracyjną i politykę wobec diaspory, w ujęciu teoretycznym jak i praktycznym. Do aktywnego udziału w konferencji zapraszamy badaczy i naukowców aktywnych w badaniach migracyjnych z ośrodków polskich i zagranicznych, a także przedstawicieli instytucji państwowych i organizacji pozarządowych zaangażowanych w problematykę migracyjną.
Referaty przedstawione podczas konferencji będą zgłoszone do publikacji w najważniejszych czasopismach tematycznych: Studiach Migracyjnych – Przeglądzie Polonijnym oraz CEEMR
Central and Eastern European Migration Review. Planowana jest także recenzowana monografia o charakterze zbiorowym.
Program konferencji (wersja wstępna):
Otwarte zebranie Komitetu Badań nad Migracjami PAN (KBnM PAN). Prowadzący: prof. dr hab. Marek Okólski
Sesja plenarna: Polityka migracyjna w teorii i praktyce – dylematy badawcze oraz implementacyjne. Prowadzący: prof. dr hab. Henryk Chałupczak
Sesja plenarna, rozpoczynająca konferencję, ma się stać forum pogłębionej wymiany opinii badaczy z różnych dyscyplin naukowych nad najważniejszymi dylematami badawczymi i implementacyjnymi polityki migracyjnej. W tym zakresie celem sesji będzie refleksja nad dwoma głównymi problemami: 1) definicyjne i ujęciowe problemy polityki migracyjnej w
dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości; 2) dylematy implementacji polityki migracyjnej: instytucjonalizacja, koncepcje, efektywność i jej ograniczenia. Podczas sesji przewidziane są wystąpienia przedstawicieli nauki oraz administracji centralnej i lokalnej.
Warsztaty metodologiczne (adresowane do doktorantów)
Sesje tematyczne:
1. Polityka migracyjna wobec współczesnych wyzwań
Prowadzący: dr hab. Dariusz Niedźwiedzki (KBnM PAN, UJ)
Sesja skupi się na analizie polityki migracyjnej jako szczegółowej polityce państwa, jej uwarunkowaniach, kierunkach ewolucji, przyjętych rozwiązaniach prawno-instytucjonalnych, tak na przykładzie Polski, jak i innych państw czy Unii Europejskiej. Ważną kwestią do dyskusji obecnie pozostają związki polityki migracyjnej z aktualnymi zjawiskami i wyzwaniami, takimi jak masowość przepływów migracyjnych, uchodźstwo, nacjonalizm, populizm czy zmieniająca się rola granic państwowych.
2. Kwestie bezpieczeństwa w Europie w kontekście napływu imigrantów
Prowadzący: prof. dr hab. Janusz Balicki (KBnM PAN, UKSW), dr Monika Trojanowska-Strzemboszewska (UKSW)
Tematem sesji będą kwestie realnych i wyobrażonych powiązań między migracją a bezpieczeństwem. Zagadnienia te będą rozpatrywane w świetle rosnącej w ostatnich latach imigracji do Unii Europejskiej i jej wpływu zarówno na bezpieczeństwo państw, jak i bezpieczeństwo ludności (społeczności przyjmujących i samych imigrantów). W obszarze analiz znajdą się kwestie realnych i przypisywanych migracjom różnych typów zagrożeń: 1/ związanych z przestępczością i terroryzmem, 2/ społeczno-gospodarczych, 3/ kulturowych (w tym religijnych), 4/ politycznych (związanych z zagrożeniami dla tożsamości narodowej, wpływem migrantów na politykę i rządy).
Kluczowym punktem odniesienia będą kwestie społecznego odbioru migracji w społeczeństwach europejskich oraz reakcje państw członkowskich i UE na rosnącą liczbę imigrantów ekonomicznych i uchodźców napływających do Unii Europejskiej w ostatnich latach, zwłaszcza z krajów muzułmańskich. W tym kontekście na pierwszy plan wysuwają się zagadnienia dotyczące związków migracji z terroryzmem, zagrożeniami dla spójności kulturowej europejskich społeczeństw, roli kontroli i ochrony granic, redefinicji polityki imigracyjnej.
3. Niełatwe związki. Relacje polityczne między emigracją/diasporą a państwem pochodzenia.
Prowadząca: dr Magdalena Lesińska (KBnM PAN, UW)
Przedmiotem sesji będą relacje między państwem wysyłającym/państwem pochodzenia a emigrantami/diasporą. W analizach poświęconych polityce państwa wobec migracji dużo większą uwagę poświęca się działaniom adresowanym do cudzoziemców, podczas gdy (szczególnie w przypadku Polski) procesy emigracyjne, jak i rozmiar skupisk diasporycznych mają niebagatelny wymiar, tak realny jak i symboliczny. Do udziału w sesji zaproszeni są badacze zainteresowani tematyką związaną z działaniami państwa wobec procesów migracji zagranicznych i powrotów własnych obywateli, polityką prowadzoną wobec diaspory, relacjami między państwem pochodzenia a diasporą, polityką repatriacyjną, aktywnością polityczną i ekonomiczną diaspory wobec kraju pochodzenia w perspektywie historycznej i współczesnej.
4. Oblicza zaangażowania społecznego i politycznego migrantów
Prowadzący: dr hab. Michał Nowosielski (KBnM PAN, UW), dr Witold Nowak (UW)
Organizatorzy sesji zainteresowani są referatami poruszającymi szerokie spektrum zagadnień dotyczących społecznego i politycznego zaangażowania migrantów, m.in.: samoorganizacją i zaangażowaniem w działalność organizacji imigranckich, partycypacją w systemie politycznym państw przyjmujących, polityczną mobilizacją migrantów, partycypacją w różnych formach pozainstytucjonalnej aktywności (np. protest społeczny), zaangażowaniem imigrantów w działalność instytucji kraju przyjmującego (np. związki zawodowe).
5. Integracja ekonomiczna migrantów przez pryzmat możliwości, ograniczeń i aspiracji migrantów
Prowadząca: dr Agata Górny (KBnM PAN, UW)
Tak jak samo pojęcie integracji, termin integracja ekonomiczna jest pojęciem nieostrym. W badaniach migracyjnych najczęściej łączy się ją z takimi zjawiskami jak wchodzenie migrantów na rynek pracy kraju przyjmującego, mobilność zawodowa migrantów, szeroko rozumiany sukces ekonomiczny migrantów mierzony ich dochodami i posiadanymi zasobami w kraju docelowym. Takie wskaźniki integracji ekonomicznej nie zawsze są jednak adekwatne w odniesieniu do migrantów, których mobilność charakteryzuje się dużą czasowością i płynnością. Dla przykładu, w strategiach ekonomicznych migrantów cyrkulacyjnych ważny jest nie tylko kontekst kraju przyjmującego lecz także kraju wysyłającego (struktura dochodów i potrzeb gospodarstwa domowego, możliwości na rodzinnym rynku pracy i inne). Dlatego też, biorąc pod uwagę rosnącą płynność mobilności międzynarodowej, w literaturze coraz więcej miejsca poświęca się nie tylko możliwościom i ograniczeniom na jakie napotykają migranci w procesie integracji ekonomicznej lecz także ich aspiracjom.
Powyższe zjawiska związane z rosnącą płynnością migracji dotyczą zarówno emigracji z Polski jak i imigracji do Polski. Dlatego też do wzięcia udziału w sesji zapraszamy badaczy obydwu tych obszarów w kontekście szeroko rozumianej integracji ekonomicznej migrantów. Szczególnie liczymy na prezentacje proponujące ujęcia pozwalające opisywać ekonomiczne zachowania różnych grup migrantów, a nie tylko migrantów osiadłych. Uwzględnienie w tych ujęciach wymiarów możliwości, ograniczeń i aspiracji to tylko jedno z wielu możliwych ujęć tego problemu. Do zgłaszania referatów zachęcamy też osoby zajmujące się ekonomicznymi związkami migrantów z krajami pochodzenia (np. przekazy pieniężne).
6. Migracje a styl życia
Prowadząca: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn (KBnM PAN, UJ)
Przedmiotem sesji będzie związek między migracjami a stylem życia. Problematyka ta przewijała się i przewija w badaniach migracyjnych, wydaje się jednak, że nadal warta jest namysłu i pogłębionych analiz, jak również syntez dotychczasowych ustaleń, dla których sesja konferencyjna stanowiłaby dobrą okazję. Kluczowymi pojęciami i kwestiami sesji są: styl życia, alternatywne style życia , migracja jako droga prowadząca do realizacji upragnionego stylu życia, założony czy wymarzony styl życia jako główny lub jeden z istotnych czynników wypychających, udział (znaczenie) stylu życia w migracjach hybrydowych. Prezentacji nie ograniczają ani ramy czasowe ani geograficzne, referaty mogą bazować zarówno na materiałach historycznych, jak i współcześnie pozyskanych i mogą dotyczyć migracji z różnych i do różnych krajów.
7. Dzieci, młodzież i młodzi dorośli w procesach migracyjnych: od poszukiwań własnej drogi do podmiotowego sprawstwa
Prowadzące: prof. dr hab Krystyna Slany (KBnM PAN, UJ), dr Paula Pustułka (USWPS)
Proponowana sesja tematyczna zwraca uwagę na miejsce najmłodszych pokoleń migrantów w badaniach społecznych i politykach migracyjnych. Przekrojowe ujęcie tematu skoncentrowane na wieku aktorów migracji tj. dzieciach, młodzieży i młodych dorosłych pozwala na szerokie i porównawcze ukazanie doświadczeń migracyjnych. Spektrum tematyczne sesji obejmuje m.in.: transnarodowe dzieciństwo i integrację dzieci-migrantów oraz migracje zarobkowe i osiedleńcze osób do 30. roku życia. Podążając m.in. za ujęciami oferowanymi przez nową socjologię dzieciństwa, teorie mobilności społecznej różnych pokoleń migrantów w krajach przyjmujących, studia nad przejściami i wchodzeniem w dorosłość, zapraszamy badaczy do dyskusji nad kształtem konkretnych rozwiązań i polityk, które formułować można w odniesieniu do wskazanych grup.
8. Uchodźcy: dlaczego jest tak trudno
Prowadząca: prof. dr hab. Halina Grzymała-Moszczyńska (KBnM PAN, UJ)
Sesja będzie poświęcona prezentacji badań dotyczących akulturacji uchodźców w różnych krajach, ze szczególnym uwzględnieniem zarówno trudności, jak i dobrych praktyk oraz sukcesów odnoszonych przez organizacje pozarządowe i organy administracji państwowej w zakresie pomocy uchodźcom.
9. Badania polonijne: tradycje i współczesność
Prowadzące: prof. dr hab. Dorota Praszałowicz (KBnM, UJ), dr hab. Joanna Wojdon, prof. UWr. (KBnM PAN, UWr)
Tematem sesji jest prezentacja dużych projektów badawczych, dotyczących Polonii zagranicznej, prowadzonych w kraju i za granicą, w przeszłości i obecnie, a także refleksja nad ich percepcją i dziedzictwem. Projekty mogą opierać się o badania historyczne, socjologiczne, politologiczne, antropologiczne, kulturoznawcze – lub interdyscyplinarne, mieć charakter indywidualny lub zespołowy. Powinny jednak obejmować możliwie szerokie ramy chronologiczne i przestrzenne. Referaty mogą być prezentowane zarówno przez samych uczestników/koordynatorów, jak również obserwatorów, recenzentów, kontynuatorów lub odbiorców badań.
10. Migracje – wzrost gospodarczy – depopulacja – rozwój regionów
Prowadzący: prof. dr hab. Krystian Heffner (KBnM PAN, UE w Katowicach), dr hab. Brygida Solga (KBnM PAN, Instytut Śląski w Opolu)
Celem sesji jest omówienie następujących zagadnień: regionalny kontekst procesów migracyjnych, uwzględniający szeroko rozumiane procesy migracyjne (tj. odpływ zagraniczny, migracje wewnętrzne, napływ cudzoziemców, reemigracja, migracje wahadłowe), ocena wpływu migracji na rozwój regionalny, analiza konsekwencji o charakterze ekonomicznym, demograficznym oraz społeczno-kulturowym, migracje jako skutek i przyczyna rozwoju regionów, wskazanie powiązań między trendami rozwoju regionów a procesami migracyjnymi, migracje a rozwój regionów w warunkach zmian demograficznych, potrzeba i możliwości tworzenia na poziomie regionów polityki uwzględniającej kwestie migracyjne.
11. Migracje wewnętrzne ze szczególnym uwzględnieniem migracji nierejestrowanych. Perspektywa lokalna i centralna
Prowadzący: prof. dr hab. Romuald Jończy (KBnM PAN, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu), dr hab. Przemysław Śleszyński (KBnM PAN, prof. ndzw. IGiPZ)
Sesja obejmie temat migracji wewnętrznych, zwłaszcza dokonujących się obecnie masowych przemieszczeń w układzie peryferie i mniejsze ośrodki a duże centra regionalne. Przedmiotem obrad będzie zarówno diagnostyka tych, w większości nierejestrowanych (przez statystykę publiczną) procesów wraz z ich skalą, determinantami i konsekwencjami.
Zgłaszający udział w konferencji powinni wskazać sesję, w której chcieliby wystąpić (z podanej powyżej listy). Planowana jest organizacja dodatkowych sesji w zależności od zgłaszanych tematów referatów. Dlatego w przypadku, gdy temat zgłaszanego wystąpienia dotyczy innego zagadnienia niż zawarte w programie sesje, zgłaszający proszony jest o zaznaczenie opcji „inne” przy wyborze sesji w deklaracji uczestnictwa. W uzasadnionych przypadkach,. organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmiany wskazanej w zgłoszeniu sesji.
Opłata konferencyjna: 350 zł; doktoranci – 200 zł.
W ramach opłaty konferencyjnej organizatorzy zapewniają: posiłki podczas trwania konferencji (w tym uroczysta kolacja w dniu 14 września) oraz publikację (pozytywnie zrecenzowanych) tekstów.
Opłatę należy wpłacić do dnia 15 lipca 2017 r. na adres: Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej, Plac Marii Curie – Skłodowskiej 5, 20-031 Lublin, Nr konta: 73 1140 1094 0000 2905 1600 1137 w : mBank SA O/Lublin, ul. Krakowskie Przedmieście 6, 20-002 Lublin; z dopiskiem: polityka migracyjna. W przypadku przelewu instytucjonalnego należy także podać imię i nazwisko Uczestnika.
Miejsce konferencji i noclegi:
Miejsce konferencji: Wydział Politologii UMCS, Plac Litewski 3, Lublin
Zainteresowanym noclegiem, ze względu na dogodną lokalizację i wynegocjowane zniżki dla uczestników konferencji (oferta aktualna do 15.07), organizatorzy sugerują skorzystanie z n/w hoteli w Lublinie:
- Hotel Campanile, ul. Lubomelska 14 -16; lublin@campanile.com; 81/531 84 00
lub - Hotel PZM, ul. B. Prusa 8; rezerwacja.lublin@pzm.pl; 81/533 43 72
Zgłoszenia:
Zgłoszenia należy przysyłać do dnia 15. 06. 2017 r. na załączonym formularzu pocztą elektroniczną na adres: politykamigracyjna@umcs.pl
Informacja o akceptacji zgłoszenia zostanie przesłana do dnia: 30 czerwca 2017 r.
Komitet organizacyjny:
Prof. dr hab. Marek Okólski (OBM UW, KBnM PAN)
Prof. dr hab. Henryk Chałupczak (UMCS, KBnM PAN)
Dr hab. Paweł Kaczmarczyk (OBM UW, KBnM PAN) Dr Tomasz Browarek (UMCS)
Dr Magdalena Lesińska (OBM UW, KBnM PAN)
Dr Ewa Pogorzała (PWSZ Zamość)
Strona konferencji: www.politykamigracyjna.umcs.pl