Przejdź do nawigacji
Ośrodek Badań nad Migracjami
serwisy pokrewne CEEMR IDUB Migrostacja

Witold Klaus, Sarian Jarosz. 2023.

POLSKA SZKOŁA POMAGANIA Przyjęcie osób uchodźczych z Ukrainy w Polsce w 2022 roku

 

Konsorcjum Migracyjne, Fundacja Ośrodek Badań nad Migracjami, Centrum Badań Migracyjnych

Czytaj

Autorzy: Natalia Bloch, Benjamin Cope, Izabela Czerniejewska, Karolina Czerska-Szaw, Anna Dąbrowska, Agata Górny (rozdz. 2 i 5), Ksenia Homel, Sarian Jarosz [red], Andrzej Jekaterynczuk, Paweł Kaczmarczyk (rozdz. 1), Witold Klaus [red], Agnieszka Kosowicz, Aneta Krzyworzeka, Arkadiusz Lewandowski, Karolina Łukasiewicz, Izabella Main, Anna Mikulska, Michał Nowosielski, Marta Pachocka, Konrad Pędziwiatr, Karolina Podgórska, Nina Ptak, Joanna Zuzanna Popławska, Karolina Sydow, Ada Tymińska, Patrycja Trzeszczyńska, Jolanta Urbańska, Aleksandra Winiarska.

Raport powstał dzięki wsparciu finansowemu The Obodo Collective.

 


Abstrakt

Minął równo rok od wybuchu pełnoskalowej agresji na Ukrainę, na skutek której blisko dwa miliony Ukrainek i Ukraińców szukało schronienia przed wojną w Polsce, z czego 70 procent zamieszkało w 12 największych polskich miastach. Rok ten upłynął pod znakiem bezprecedensowej solidarności polskiego społeczeństwa oraz współpracy międzysektorowej, nawigowania między ogromem skali potrzeb osób uchodźczych oraz społeczną i instytucjonalną gotowością, by im natychmiast sprostać. Po roku widzimy już, że tworzona ad hoc infrastruktura musi wytrzymać kolejne lata i tym samym wchodzimy w nowy i trudny etap długofalowych działań recepcyjnych i integracyjnych, w których niezbędna jest jakościowa współpraca i diagnoza tego, co przez ten czas się sprawdziło, a co wymaga zmiany. Proces ten jest jednak niemożliwy bez rozpoznania nowych potrzeb, wzmocnienia współpracy i komunikacji międzysektorowej oraz włączania samych osób uchodźczych i migranckich w procesy decyzyjne. Raport pokazuje ogromną mobilizację dużej części polskiego społeczeństwa zaangażowanego w pomoc osobom uciekającym przed wojną. Pokazuje, z czego możemy czuć się dumni i dumne jako Polki i Polacy. Ale podkreśla także pomoc, która nie jest dostrzegana – pomoc uchodźczyniom ze strony samej społeczności ukraińskiej, która mieszkała wcześniej w Polsce – i to zarówno osób z doświadczeniem migracyjnym, jak i ukraińskiej mniejszości narodowej. Raport Polska Szkoła Pomagania oferuje diagnozę potrzeb i dobrych praktyk działań pomocowych i integracyjnych podmiotom w te działania zaangażowanym – władzom samorządowym i centralnym, organizacjom społecznym i międzynarodowym, przedstawicielom biznesu i społeczności migranckich – w oparciu o głosy i doświadczenia, jakie zdobyli działając nieprzerwanie od 24 lutego 2022 roku. Dzięki współpracy czołowych polskich ośrodków badawczych oraz Konsorcjum Migracyjnego złożonego z organizacji społecznych od lat zaangażowanych w pracę z i na rzecz migrantek i migrantów, w oparciu o analizę danych zastanych oraz badania jakościowe i instytucjonalne w sumie jedenastu dużych (Kraków, Lublin, Poznań, Rzeszów, Warszawa), średnich (Łomża, Płock, Świnoujście) i małych polskich miastach (Bolechówko-Potasze, Hrubieszów, Wronki) udało nam się zrekonstruować skalę i charakter polskiej infrastruktury pomocowej i recepcyjnej w reakcji na masowy przyjazd uchodźczyń z Ukrainy. Odpowiednie zróżnicowanie badanych miast miało za zadanie zapewnić jak najpełniejszy i najbardziej zróżnicowany obraz działań podejmowanych w odpowiedzi na przyjazd uchodźczyń po 24 lutego 2022 r. Opisywana w raporcie migracja uchodźcza z Ukrainy jest silnie sfeminizowana – do Polski przyjeżdżają głównie kobiety z dziećmi oraz osoby starsze. By podkreślić ten proces raport na poziomie języka używa głównie feminatywów. Pojęcie “uchodźczynie” obejmuje jednak w intencji autorów i autorek wszystkie osoby uciekające przed wojną, nie tylko kobiety.