Wynik referendum w sprawie Brexitu z 2016 był szokiem dla europejskiej opinii publicznej. Po raz pierwszy kraj opuszczał struktury UE. Wywołało to szereg pytań i obaw szczególnie w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, z których tysiące obywateli wyemigrowało do Zjednoczonego Królestwa po ich przystąpieniu do Unii w 2004 i otwarciu dla nich brytyjskiego rynku pracy. Brexit zmienił status quo i wprowadził niepewność. W wielu przypadkach wymusił podjęcie odkładanych od lat decyzji i uregulowanie statusu pobytowego, który dzięki unkcjonowaniu migrantów w ramach wspólnego europejskiego rynku nie wymagał do tej pory żadnych regulacji. Dla części migrantów był to moment refleksji nad obraną strategią życiową, w tym rozważenia opcji powrotu do ojczyzny lub przeprowadzki w inne miejsce. Dla innych był czynnikiem motywującym do podjęcia starań o obywatelstwo brytyjskie. Brexit okazał się później tylko jednym z wielu wydarzeń kryzysowych, takich jak pandemia COVID-19, wojna w Ukrainie i rosnąca inflacja w całej Europie, które wpłynęły na strategie życiowe migrantów.
Cztery kraje Grupy Wyszehradzkiej wiele łączyło w historii, wspólnie też doświadczały problemów okresu transformacji ustrojowej i gospodarczej po 1989, a później razem przechodziły proces integracji z Unią Europejską. Wśród konsekwencji tych procesów była fala emigracji do Wielkiej Brytanii, której wszystkie kraje V4 doświadczyły, choć w różnym zakresie. Niniejszy raport z badań jakościowych przeprowadzonych w latach 2019-2023 przez cztery instytucje badawcze z poszczególnych krajów V4 powstał dzięki finansowaniu ze strony Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. Stanowi przyczynek do analizy porównawczej.
Słowa kluczowe
Brexit, Grupa Wyszehradzka, migracje, strategia życiowa, niepewność